poznaj bytom

Fałata 16

Erich Peter z synami

 Jednym z przedwojennych mieszkańców Kalide-Block był Erich Peter, który urodził się 26 stycznia 1901 r. w Berlinie. Erich od dziecka interesował się muzyką. Pobierał lekcje muzyki, komponował, grał na organach, śpiewał w chórach kościelnych, a nawet stworzył własną młodzieżową orkiestrę. W 1920 r. zaczął studiować muzykę w Berlinie. Jego nauczycielami byli Max Friedländer oraz Curt Sachs. W 1922 r. otrzymał posadę korepetytora i dyrygenta chóru w teatrze w Greifswald. Wkrótce został tam pierwszym dyrygentem orkiestry. Pracował tam do 1929 r.
    Wtedy przyjechał do Bytomia. Zamieszkał na Fałata 16 (niem. Dr.-Stephan-Strasse). Do naszego miasta ściągnął go Artur Illing, który od 1927 r. był dyrektorem bytomskiej Oberslesische Landestheater, czyli obecnej Opery Śląskiej. Illing szukał fachowców, gdyż pod jego kierownictwem bytomski teatr niesamowicie się rozwijał. Erich przyjął jego propozycję. Doskonale zapanował nad orkiestrą, chórem i zespołem. Jednocześnie zaczął promować górnośląskich kompozytorów. Pracując w bytomskim teatrze zaprezentował 67 oper, a także dzieła ok. 60 kompozytorów. Był głównym dyrygentem bytomskiego teatru.
   Erich nie cieszył się jednak zaufaniem nazistów. Co ciekawe, pomógł mu ówczesny burmistrz Bytomia, a jednocześnie kreisleiter NSDAP Walther Schmieding. Walther wiedział, że żona Ericha, Ilse, z domu Bery, miała żydowskie pochodzenie. Jednakże sam był wielkim miłośnikiem sztuki, więc nie chciał tracić doskonałego dyrygenta. Ukrył przed światem żydowskie pochodzenie jego małżonki, W 1937 r. orkiestra bytomskiego teatru połączyła się z zabrzańską, znacznie wzmacniając swój skład.
   W 1939 r. Erich został powołany do niemieckiego wojska, ale rok później już został zwolniony. Całkiem możliwe, że znowu pomógł mu w tym Schmieding. W 1940 r. otrzymał tytuł generalnego dyrektora muzycznego. Podczas wojny cały czas przebywał w Bytomiu. W myśl ówczesnego niemieckiego prawa był „Mischlingiem” czyli „mieszańcem”. W lecie 1944 r. w Bytomiu odbyły się ostatnie przedstawienia teatralne i koncerty. Erich został ponownie powołany do wojska. Wysłano go na front wschodni. Walczył do samego końca wojny. Na terenie Czech dostał się do sowieckiej niewoli, z której został zwolniony we wrześniu 1945 r. Opuścił wtedy Bytom i wyjechał do Berlina Zamieszkał we wschodniej strefie miasta. Szukał jakiejkolwiek pracy. Grał do przysłowiowego kotleta w restauracjach. W 1947 r. pracował jako dyrygent w Operze Państwowej (NRD), a później jako naczelny dyrygent w Niemieckiej Orkiestrze Symfonicznej przy berlińskiej rozgłośni radiowej. W 1949 r. został kierownikiem berlińskiej Wyższej Szkoły Muzycznej. W 1969 r. przeszedł na emeryturę. Pozwolono mu wtedy wyjechać do RFN. Zmarł tam w 1987 r.
   Jego adres Dr-Stephan-Strasse 16 (obecna ul. Fałata) widnieje w książce teleadresowej Bytomia z 1937 r.

Erich Peter podczas pracy w Bytomiu